Vanwege het coronavirus hebben ziekenhuizen maatregelen getroffen om de zorg zo veilig mogelijk te kunnen uitvoeren. Zo zijn afspraken omgezet naar (video)belafspraken en mochten er minder begeleiders mee naar het ziekenhuis. Met deze Doneer Je Ervaring-peiling zijn we nagegaan hoe mensen met kanker en zorgverleners de zorg in de anderhalvemeter-samenleving ervaren.
De vragenlijst is tussen 6 oktober en 3 november 2020 landelijk verspreid via www.doneerjeervaring.nl en sociale media. De achterban van bij NFK aangesloten (en aan deze peiling deelnemende) patiëntenorganisaties heeft een e-mail met een uitnodiging voor de vragenlijst ontvangen. Dat geldt eveneens voor mensen die lid zijn van het Doneer Je Ervaring (DJE) panel. Ook SONCOS, V&VN Oncologie, Netwerk Verpleegkundig Specialisten Oncologie hebben de vragenlijst onder de aandacht van hun achterban gebracht. Daarnaast hebben enkele ziekenhuizen actief respondenten geworven, zowel onder patiënten als onder zorgverleners. Partnerorganisaties zoals KWF, Kanker.nl en IKNL hebben via hun eigen kanalen mensen verzocht de vragenlijst in te vullen.
Conclusie
Hieronder vind je een korte conclusie van het onderzoek. In de factsheet vind je de belangrijkste en meest opvallende cijfers. Meer cijfers en achtergrondinformatie vind je in de volledige rapportage.
- Van de mensen die tijdens de coronacrisis met klachten/verschijnselen naar de huisarts gingen en er zo achter kwamen dat ze kanker hadden, geeft een kwart aan dat zij door de coronacrisis gewacht hebben met voor het eerst contact opnemen met de huisarts. Ongeveer de helft van hen heeft enkele weken gewacht en vier op de tien enkele maanden.
- De door de ziekenhuizen getroffen coronamaatregelen zijn uitgebreid en divers. De meest voorkomende maatregelen volgens zowel (ex-)kankerpatiënten als zorgverleners zijn geen hand geven, 1,5 meter afstand houden en desinfecteren of wassen van handen.
- Zowel fysieke, telefonische als videobel-afspraken worden in het algemeen heel positief ervaren door patiënten. Zorgverleners zijn ook positief, maar wat kritischer, zeker als het gaat om telefonische afspraken waarbij het moeilijker is een klinische beeld van de patiënt te vormen of empathie te tonen.
- Patiënten, maar zeker zorgverleners, hebben een duidelijke voorkeur voor fysieke afspraken als het gaat om het eerste gesprek / intakegesprek, het uitslaggesprek diagnose / slecht nieuws en het gesprek over de behandelopties en het behandelplan.
- Fysieke afspraken hebben bij veel patiënten nog steeds de voorkeur, maar een deel staat ook open voor telefonische of video-belafspraken. Bij de zorgverleners geeft het grootste deel voorkeur aan deze laatste twee vormen als het gaat om controleafspraken.
- Twee derde van de mensen die kanker heeft (gehad) wil een COVID-19-vaccinatie. Van hen wil iets meer dan de helft met voorrang gevaccineerd worden; de andere helft hoeft geen voorrang. Bij de zorgverleners zien we dat bijna acht op de tien medisch specialisten gevaccineerd wil worden en ruim vier op de tien verpleegkundigen.
Actie
Wat gaan wij met de resultaten van dit onderzoek doen?
- Deze rapportage is op 15 december 2020 gepubliceerd op www.nfk.nl. Via een nieuwsbericht stellen we de achterban van de patiëntenorganisaties op de hoogte. Om een breder publiek te bereiken delen we dit bericht ook via sociale media.
- De uitkomsten van deze rapportage worden tevens gedeeld met de verschillende koepelorganisaties en stakeholders in het veld: de kankerpatiëntenorganisaties, de (wetenschappelijke verenigingen van) medisch specialisten en verpleegkundigen, de zorgverzekeraars, VWS en de betrokken overheidsinstanties als IGJ, NZa en ZiNL. NFK zal de uitkomsten de komende jaren inzetten in de relevante maatschappelijke discussies over het vormgeven van de zorg en de eventuele digitalisering van onderdelen hiervan.
- De respondenten die na 15 maart 2020 hun diagnose hebben gekregen zijn bevraagd over mogelijke vertraging in het proces van eerste contact huisarts na klachten tot diagnose. De uitkomsten van deze vragen worden gedeeld met het Julius Centrum UMC Utrecht en het IKNL, die samen met het COVID and Cancer-NL consortium de komende jaren onderzoek doen naar de gevolgen van de coronacrisis in zowel de huisartsen- als de medisch specialistische zorg.
- De voortijdige en voorlopige uitkomsten inzake de vragen over vaccinatie voor COVID-19 zijn reeds in de week van 23 november gedeeld met VWS, RIVM en een onderzoeksgroep die onderzoek wil doen naar de vaccinatiemogelijkheden bij kankerpatiënten die worden behandeld met chemo- en/of immunotherapie.
Nieuwsberichten
Dit onderzoek is onderdeel van het project 'De impact van de COVID-19 uitbraak op de diagnostiek en behandeling van kankerpatiënten: lessen voor de toekomst'. Dit project wordt gesubsidieerd door ZonMw.